Over leren

Als de enige manier om te leren hoe je moet leren is door het gewoon te doen, dan kan dat het beste door iets te leren dat je ook wilt leren. Anders moet je naast dat dubbele leerproces ook nog eens de strijd tegen je tegenzin doormaken.

Al die dingen tegelijk maken het extra moelijk om er wat aan te hebben. Of anders gezegd, maken het waarschijnlijk dat je je tegenzin in het onderwerp verwart met je tegenzin in het leren. Waarschijnlijk is die laatste aanvankelijk (nog) niet aanwezig, maar elk leren is in zekere zin vervelend, om een aantal redenen.

Om te beginnen voelt het niet fijn om iets niet te kunnen of weten dat je juist wel wilt kunnen of weten, al kan dat in evenwicht gehouden worden door diezelfde wens. Dat het onderwerp niet aanspreekt of op niet het goede moment komt doet dan de weegschaal doorslaan naar de verkeerde kant.

Verder lijken we te leren dat het fout is om iets niet te kunnen of weten, waardoor gek genoeg de weg daarnaartoe, het leren, ook fout wordt. Elke keer dat we op die weg geconfronteerd worden met onze fout, onze onvolkomenheid, krijgen we meer tegenzin om de weg verder af te lopen.

Het is juist de traditionele meetmethode voor de kennisvoortgang, de cijfers, die hieraan een forse bijdrage levert (een fraai bewijs voor de theorie van Heisenberg, dat de meetmethode invloed heeft op het te meten verschijnsel). Leuk dat goede cijfers een stimulerend effect kunnen hebben, maar dat effect valt vaak in het niet bij de demotiverende werking van de matig of onvoldoende, de 'nog niet'. Vooral omdat er vaak voorafgaand aan het onderwijzen van iets een testje wordt gegeven om te zien wat je er al van weet en ook al betekent het eigenlijk niks, er komt toch al vaak om te beginnen een onvoldoende uit en dat is dan alvast de eerste klap in het gezicht.

(dit zou al van 29-12-2006 kunnen zijn)